Ustawa o wzmocnieniu nadzoru nad rynkiem finansowym

15 grudnia weszły w życie przepisy Ustawy z dnia 9 listopada 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem nadzoru nad rynkiem finansowym oraz ochrony inwestorów na tym rynku, na podstawie których Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów uzyskał nowe kompetencje.

Na podstawie znowelizowanych przepisów Prezes UOKiK może nakładać kary finansowe na osoby fizyczne zarządzające przedsiębiorstwem, jeśli stwierdzi, że w ramach sprawowania swoich funkcji w czasie trwania stwierdzonego naruszenia, umyślnie dopuściły one do naruszenia przez przedsiębiorcę:

(1) zakazu stosowania niedozwolonych postanowień umownych (tzw. klauzul abuzywnych) w umowach zawieranych z konsumentami;

(2) zakazu stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów.

Warto zwrócić uwagę, iż karą zagrożone jest zarówno działanie, jak i zaniechanie wskazanych powyżej osób, prowadzące do naruszenia przez przedsiębiorcę wymienionych zakazów.

Maksymalna kara, jaka grozi osobom zarządzającym przedsiębiorstwem za wyżej wskazane naruszenie wynosi 2 mln złotych. W przypadku osób zarządzających spółką z sektora finansowego kara ta wynosi 5 mln złotych.

Ustalając wysokość nakładanej kary pieniężnej, Prezes UOKiK uwzględniać będzie zwłaszcza:

(1) okoliczności naruszenia przepisów ustawy,

(2) stopień wpływu osoby zarządzającej na naruszenie, którego dokonał przedsiębiorca,

(3) przychody uzyskane przez osobę zarządzającą u danego przedsiębiorcy, z uwzględnieniem okresu trwania naruszenia,

(4) okres i skutki rynkowe naruszenia,

(5) skutki naruszenia dla konsumentów.

Ponadto, Prezes UOKiK weźmie pod uwagę również okoliczności łagodzące lub obciążające, które wystąpiły w sprawie. Okolicznościami łagodzącymi w przypadku dopuszczenia przez osobę zarządzającą do naruszenia przez przedsiębiorcę zakazów, o których mowa w art. 23a lub art. 24 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów są odtąd:

(1) działanie pod przymusem,

(2) przyczynienie się do dobrowolnego usunięcia przez przedsiębiorcę skutków naruszenia,

(3) przyczynienie się do zaniechania przez przedsiębiorcę z własnej inicjatywy stosowania niedozwolonej praktyki przed wszczęciem postępowania lub niezwłocznie po jego wszczęciu.

Natomiast okolicznościami obciążającymi są:

(1) znaczne korzyści uzyskane przez osobę zarządzającą w związku z dokonanym naruszeniem,

(2) dokonanie uprzednio podobnego naruszenia.

Podkreślenia wymaga, iż sankcja finansowa na osobę fizyczną może zostać nałożona wyłącznie w decyzji, w której prezes UOKiK nałoży karę na przedsiębiorcę.

Ponadto, istotne jest także, iż dzięki nowelizacji Prezes UOKiK został członkiem Komisji Nadzoru Finansowego oraz będzie brał udział w jej posiedzeniach z głosem doradczym. Powyższe ma na celu usprawnienie wymiany informacji między organami administracji oraz poszerzenie spojrzenia KNF na sprawy rynku finansowego.