Płaca minimalna w UE – projekt zmian w prawie
Dnia 28 października 2020 roku przedstawiony został wniosek ustawodawczy Komisji Europejskiej dotyczący projektu dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie adekwatnych wynagrodzeń minimalnych w Unii Europejskiej.
Głównym celem dyrektywy jest ochrona pracowników zatrudnionych w Unii Europejskiej poprzez zapewnienie minimalnego wynagrodzenia, dającego możliwość życia na godnym poziomie bez względu na miejsce wykonywania pracy. Ustalenie odpowiedniej płacy minimalnej w Unii Europejskiej ma służyć budowaniu sprawiedliwych i odpornych gospodarek jak również społeczeństw.
Państwa członkowskie Unii Europejskiej mają obecnie bardzo zróżnicowany poziom rozwoju gospodarczego. W niektórych z nich płace minimalne wzrastały w innym, wolniejszym tempie niż w pozostałych, powodując wzrost ubóstwa, nierówności w płacach i jakości życia pracowników unijnych.
Dyrektywa przewiduje wprowadzenie odpowiednich poziomów płacy minimalnej oraz zapewnienie pracownikom dostępu do ochrony minimalnego wynagrodzenia w formie wynagrodzeń określonych w układach zbiorowych pracy lub w formie ustawowej płacy minimalnej. Celem takich rozwiązań jest zmiana na lepsze warunków pracy i życia. Taka inicjatywa nie narusza w żadnym stopniu autonomii ani swobody państw członkowskich w przedmiocie zakresu płac minimalnych czy dostępu do układów zbiorowych.
Projekt dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady wskazuje na pozytywne skutki, które obejmują wzrost wynagrodzeń minimalnych w około połowie państw członkowskich. Dzięki temu, nierówności płacowe oraz ubóstwo wśród pracujących mogłyby ulec zmniejszeniu o 10%. Wyrównaniu uległyby także różnice między kobietami a mężczyznami o 5%. Prawdopodobne jest, że ustalenie adekwatnych wynagrodzeń minimalnych spowoduje wzrost chęci do podjęcia zatrudnienia.
Niezależnie od powyższych, pozytywnych skutków ewentualnych zmian, należy przyjrzeć się także drugiej, już mniej optymistycznej stronie omawianego projektu. Pracodawcy, którzy oferują minimalne wynagrodzenie za wykonywaną pracę, będą ponosić większe koszty związane z utrzymaniem pracowników. Wprowadzenie odpowiedniej płacy minimalnej w Unii Europejskiej może doprowadzić do upadku niektórych przedsiębiorstw, które nie będą w stanie poradzić sobie w nowej rzeczywistości. Nie zapominajmy, że aktualnie obserwujemy nie tylko europejski, ale światowy kryzys związany z pandemią wywołaną przez koronawirusa. Nie każdy przedsiębiorca jest zdolny mu podołać, wiele firm traci płynność finansową, co nie rzadko kończy się ich upadłością. Wprowadzenie analizowanych zmian i nałożenie restrykcji z nimi związanych na przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą w modelu zatrudniającym dużą ilość pracowników o minimalnym wynagrodzeniu z pewnością nie pomoże, a realnie może przyczynić się do powstania lub pogłębienia ich problemów finansowych.
Na chwilę obecną trudno jest ocenić realne skutki, a także koszty, jakie będą związane z ewentualnym ustaleniem adekwatnego wynagrodzenia minimalnego w Unii Europejskiej. Faktyczna Ocena tej inicjatywy miałaby nastąpić po upływie 5 lat od jej wejścia w życie. Istotnym jest, czy w takim czasie udałoby się wprowadzić adekwatne minimalne wynagrodzenie na obszarze całej Unii Europejskiej, co miałoby znaczący wpływ na miarodajność takiej oceny.
Pełną treść wniosku ustawodawczego Komisji Europejskiej dotyczącego projektu dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie adekwatnych wynagrodzeń minimalnych w Unii Europejskiej mogą Państwo znaleźć tutaj.